Απάντηση στο Υπόμνημα της 8 Μαρτίου 2017 επιστημονικών-επαγγελματικών συλλόγων και σωματείων Ειδικής Αγωγής

Σε απάντηση του Υπομνήματος που σας κατατέθηκε, το οποίο ουδέποτε μας κοινοποιήθηκε και για το οποίο λάβαμε γνώση από την Επιστημονική Επιτροπή του Υπουργείου Υγείας, υπό τον κ. Αναγνωστόπουλο, έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:

• Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ ήδη από το 2012 ζητά και διεκδικεί από τον ΕΟΠΥΥ την υπογραφή συμβάσεων με όλους τους τύπους πιστοποιημένων δομών παροχής υπηρεσιών πρωτοβάθμιας κοινωνικής φροντίδας, σχεδόν στο σύνολό τους ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν τα τελευταία 50 χρόνια από συλλόγους γονέων ΑμεΑ, στην προσπάθειά τους να καλύψουν το απόλυτο κενό του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στο θέμα αυτό και στη βάση της δικαιωματικής και της ολιστικής αντιμετώπισης της αναπηρίας μέσα στην κοινότητα. Το κενό αυτό, όπως πολύ καλά γνωρίζουν τόσο οι εκπρόσωποι του δημόσιου τομέα (Πολιτεία), όσο και του ιδιωτικού τομέα (ιδιώτες-πάροχοι-επιστήμονες), είναι απόλυτα αναγκαίο να καλυφθεί, ενώ παράλληλα τόσο ο δημόσιος, όσο και ο ιδιωτικός τομέας κερδοσκοπικού χαρακτήρα-επιχειρηματική δραστηριότητα «είναι ασύμφορη και χωρίς οικονομικά οφέλη». Γι΄ αυτό είναι ελάχιστες οι  ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα παροχής υπηρεσιών Διημέρευσης-Ημερήσιας Φροντίδας. Συνεπώς, είναι άστοχο το επιχείρημα του αθέμιτου ανταγωνισμού.
• Η ΠΟΣΓΚΑμεΑ εδώ και τρία χρόνια αγωνίζεται για την υπογραφή των συμβάσεων μεταξύ ΕΟΠΥΥ και ΣΥΔ και για την έκδοση της απαραίτητης Υπουργικής Απόφασης για την ενεργοποίηση αυτών των συμβάσεων. Οι επαφές λοιπόν που είχε με τον ΕΟΠΥΥ αφορούσαν σε αυτό το θέμα και όχι στο θέμα της υπογραφής συμβάσεων μεταξύ επαγγελματιών και ΕΟΠΥΥ για την Ειδική Αγωγή. Συνεπώς, είναι  ανακριβές το ότι προ της ανακοίνωσης της νέας διαδικασίας, είχαμε αναπτύξει οποιονδήποτε διάλογο για την Ειδική Αγωγή. Ο μόνος διάλογος –και για την ακρίβεια- η πάγια θέση, η διαρκής διεκδίκηση με συνέπεια, συνέχεια και ένταση αφορούσε αποκλειστικά και μόνο στην ολοκλήρωση της εφαρμογής και συμβασιοποίησης του Ειδικού Νοσηλείου-Τροφείου ΣΥΔ, καθώς και τη συμβασιοποίηση ΚΗΦ ΑμεΑ, ΚΔΗΦ, Κέντρων Ειδικών Παιδιών (παλαιότερη μορφή ΗΦ/ΔΗΦ), Οικοτροφείων ΑμεΑ.
• Γίνεται αναφορά στα ΚΔΗΦ ΑμεΑ και χρησιμοποιούνται όροι όπως «ιδρυματοποίηση» και συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, λησμονώντας ότι οι περισσότεροι επαγγελματίες του χώρου έχουν ξεκινήσει την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και έχουν ανέλθει επαγγελματικά μέσω αυτών των Κέντρων που έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν από τους ίδιους τους γονείς των ατόμων με αναπηρία. Στην ίδια επίσης αναφορά περί αθέμιτου ανταγωνισμού, λησμονείται το γεγονός ότι η πλειοψηφία των εργαζομένων των εν λόγω ειδικοτήτων στις γονεϊκές δομές, τις ώρες που δε λειτουργούν, ασκούν ιδιωτική δραστηριότητα στον τομέα τους, τόσο σε άτομα που έχουν κατά το ωράριο εργασίας τους εντός των γονεϊκών δομών (τα οποία για τις υπηρεσίες αυτές τις εκτός δομής δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ, αλλά βαρύνουν αποκλειστικά τον προϋπολογισμό της οικογένειάς τους), ενώ το σύνολο των γονεϊκών δομών έχει ως στελέχη των προγραμμάτων ΗΦ/ΔΗΦ ιδιώτες-μέλη των συλλόγων, που καταγγέλλουν την ΠΟΣΓΚΑμεΑ και τους φορείς-μέλη της για αθέμιτο ανταγωνισμό.
• Αρκετά μεγάλος αριθμός επαγγελματιών ειδικής αγωγής παρέχει μέχρι τώρα τις υπηρεσίες του σε χώρους, χωρίς να πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις και χωρίς να υπάρχουν οι κτιριακές υποδομές για την παροχή αυτών των υπηρεσιών, στη συντριπτική πλειοψηφία των χώρων που παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες οι ιδιώτες πάροχοι. Εξαίρεση αποτελούν τα Εργαστήρια-Κέντρα Φυσικοθεραπείας, των οποίων η αδειοδότηση και λειτουργία διέπεται από συγκεκριμένο Π.Δ., με συγκεκριμένες προδιαγραφές (στελέχωσης, υλικοτεχνικών υποδομών κλπ) και για τον έλεγχο των οποίων υπάρχει το αρμόδιο ΝΠΔΔ του κλάδου των φυσικοθεραπευτών. Γι΄ αυτό άλλωστε δεν τίθεται θέμα τα γονεϊκά ΚΗΦ ΑμεΑ-ΚΔΗΦ ΑμεΑ που δε διαθέτουν άδεια λειτουργίας εργαστηρίου φυσικοθεραπείας να παρέχουν συνεδρίες φυσικοθεραπείας στα πλαίσια της Ειδικής Αγωγής.
• Τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα δεν έχουν εξαιρεθεί από τη ρήτρα των claw back και rebate, παρά τις επανειλημμένες παρεμβάσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ για το σκοπό αυτό. Αυτό –η εξαίρεση δηλαδή- αποτελεί διεκδίκησή μας, με βασικό σκεπτικό ότι οι δομές αυτές δεν αποσκοπούν στο κέρδος αφενός, αφετέρου οι φορείς μας καλύπτουν το απόλυτο κενό της Πολιτείας για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών προς τα παιδιά μας ΑμεΑ. Μέχρι τώρα οι δομές αυτές δεν έχουν εξαιρεθεί από το claw back και rebate, παρά την παραδοχή ότι το αίτημά μας είναι δίκαιο –όσο και από τη νυν και την τέως ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, όπου δεν έχουν προχωρήσει σε καμία βελτιωτική ενέργεια, λόγω του ότι η οριζόντια εφαρμογή claw back και rebate είναι το άρθρο 100 του βασικού μνημονιακού νόμου, γνωστού και ως «μεσοπρόθεσμου». Αντίθετα, το claw back και rebate δε βαρύνει –μέχρι σήμερα τουλάχιστον- τους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, κατά το άρθρο 17 του ΕΚΠΥ, δεδομένου ότι δεν έχουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ.
• Κανείς από τους «καταγγέλλοντες» την ΠΟΣΓΚΑμεΑ και τους φορείς-μέλη της, δε μπήκε στη διαδικασία να κάνει έστω και μια αναφορά για το ότι από την αρχή επαναλάβαμε την πάγια θέση μας για αναπροσαρμογή και επανακοστολόγηση των συνεδριών Ειδικής Αγωγής στα σημερινά, στα πραγματικά δεδομένα και όχι στα δεδομένα περίπου δύο δεκαετιών πριν, ούτε στη θέση μας πως ο διάλογος που αναπτύσσεται πρέπει να είναι ουσίας, όχι προσχηματικός, χωρίς αφορισμούς, χωρίς εγωισμούς, χωρίς αιφνιδιασμούς. Κανένας δε μπήκε στη διαδικασία, πλην της ΠΟΣΓΚΑμεΑ, να κάνει προτάσεις που να αφορούν στην ουσιαστική και ποιοτική παροχή υπηρεσιών Ειδικής Αγωγής, με βάση τα σημερινά δεδομένα στα παιδιά μας. Κανένας δεν έκανε αναφορά στο ότι αυτό που δεν επετεύχθη με τους αφορισμούς και την αδιαλλαξία ένθεν και ένθεν, επετεύχθη με τη σοβαρή, ψύχραιμη και ουσιαστική παρέμβαση των γονέων και του αναπηρικού κινήματος, δηλαδή:

• Δόθηκε η τρίμηνη παράταση στον αρχικά εξαγγελθέντα διάλογο μερικών ελαχίστων ημερών.
• Βγήκε η εγκύκλιος από τον ΕΟΠΥΥ που παρατείνει τη μέχρι 31/12 διαδικασία που ίσχυε για την Ειδική Αγωγή, μέχρι να ολοκληρωθεί η όποια διαδικασία διαλόγου βρίσκεται σε εξέλιξη.
• Ανακλήθηκε η αρχική τοποθέτηση της ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας για μείωση του Προϋπολογισμού της Ειδικής Αγωγής από 108.000.000 σε 65.000.000 € και ξεκίνησε η διαδικασία αποτύπωσης του πραγματικού κόστους και βάσει αυτού, του επιμερισμού του Προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ.
• Συστάθηκε και ξεκίνησε να λειτουργεί επιστημονική επιτροπή με ευρύτατη σύνθεση επιστημόνων και επαγγελματιών του κλάδου της Ειδικής Αγωγής και με τη συμμετοχή και συνδρομή ημών των γονέων των ΑμεΑ, αλλά και του δευτεροβάθμιου οργάνου των οικογενειών και των παιδιών με δυσλεξία και μαθησιακά προβλήματα.
• Προκλήθηκε και εκδόθηκε πόρισμα-σύσταση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, με την οποία καλείται η Πολιτεία να διασφαλίσει ότι κανένα ΑμεΑ ή και παιδί με εκπαιδευτικές ανάγκες, δε θα στερηθεί αναγκαίων εξατομικευμένων ποιοτικών υπηρεσιών σε κάθε περιοχή της χώρας.

• Γίνεται αναφορά σε συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού προς τους ελεύθερους επαγγελματίες «…που το κράτος υπό την πίεση της ΠΟΣΓΚΑμεΑ και των διοικήσεών της…» δημιουργεί, παραγνωρίζοντας το γεγονός ότι η ΠΟΣΓΚΑμεΑ από το 1982 είναι το δευτεροβάθμιο όργανο εκπροσώπησης και διεκδικήσεων των δικαιωμάτων των Ατόμων με Βαριές και Πολλαπλές Αναπηρίες και των οικογενειών τους, άρα από τους βασικότερους και πάγιους στόχους της Ομοσπονδίας είναι η άσκηση των δικαιωμάτων τους και ο αγώνας για μία αξιοπρεπή διαβίωση στην κοινωνία, καθώς και η διασφάλιση των δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρίες και η παροχή των κατάλληλων υπηρεσιών προς αυτά σε Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης, Κέντρα Διημέρευσης-Ημερήσιας Φροντίδας ΑμεΑ και σε Μονάδες Επαγγελματικής Αποκατάστασης, Κοινωνικής Ενσωμάτωσης και Αλληλοαποδοχής, σε Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, Οικοτροφεία και ΣΥΔ. Το σημείο αναφοράς λοιπόν της ΠΟΣΓΚΑμεΑ  και ο βασικός γνώμονας πάνω στον οποίο κινείται είναι τα ίδια τα άτομα με Νοητική Αναπηρία, Αυτισμό, Σύνδρομο Down, Εγκεφαλική Παράλυση, Βαριές και Πολλαπλές Αναπηρίες και οι οικογένειές τους και όχι να πλήξει τους ελεύθερους επαγγελματίες δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, όπως οι ίδιοι ισχυρίζονται. Προφανώς, κάποιοι από τους αναγνώστες (απ΄ ό,τι φαίνεται δυστυχώς και όχι τυχαία τα Διοικητικά Συμβούλια των επαγγελματιών της Ειδικής Αγωγής κατά τον ΕΚΠΥ), διερμηνεύουν κατά το δοκούν και τελείως λάθος μία από τις προτάσεις της ΠΟΣΓΚΑμεΑ και των φορέων-μελών της που κατατέθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στα πλαίσια του διαλόγου της συμβασιοποίησης των υπηρεσιών Ειδικής Αγωγής και αφορούν στο κομμάτι της δυνατότητας των γονεϊκών δομών, να παρέχουν υπηρεσίες Ειδικής Αγωγής, πλην φυσικοθεραπείας (για την οποία απαιτείται ειδική αδειοδότηση από το Νόμο) σε Άτομα με Αναπηρία ή και σε παιδιά με άλλα προβλήματα που χρήζουν ειδικής αγωγής, κατά τις ώρες που δε λειτουργούν οι Δομές αυτές ως Κέντρα Διημέρευσης-Ημερήσιας Φροντίδας και όχι για τα ΑμεΑ που είναι ενταγμένα στα Προγράμματά τους, με το εξής σκεπτικό:

1. 1. Οι γονεϊκές δομές έχουν όλη την υλικοτεχνική υποδομή, τις προδιαγραφές προσβασιμότητας, το ειδικά καταρτισμένο έμψυχο δυναμικό για να παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες και μάλιστα με αυξημένη ποιότητα έναντι πάρα πολλών ιδιωτικών-κερδοσκοπικών επαγγελματικών χώρων, ενώ ταυτόχρονα είναι και απάντηση σε κάποιους επιχειρηματίες του χώρου της Ειδικής Αγωγής, που πριν από μέρες, θέλοντας να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους για το ότι η ΠΟΣΓΚΑμεΑ έπραξε το αυτονόητο, δηλαδή διατύπωσε θέσεις και προτάσεις ουσιαστικές για την προστασία των Ατόμων που χρήζουν Ειδικής Αγωγής και των οικογενειών τους, αλλά και τη διασφάλιση των ποιοτικών και με προδιαγραφές υπηρεσιών προς τα παιδιά μας, έθεσαν το ψευτοδίλημμα: «…θα ήθελα να εξηγήσετε στους γονείς που θα σας ρωτήσουν τώρα, πώς θα πετύχετε να μη χαθεί η ποιοτική παρέμβαση στα παιδιά τους με τις συμβάσεις…».
2. 2. Εμείς οι γονείς, είμαστε διατεθειμένοι με κάθε τρόπο να αγωνιστούμε και να προστατεύσουμε όλα τα παιδιά που χρήζουν ειδικής αγωγής και από οποιονδήποτε εκβιασμό του τύπου «…δεν πάει το παιδί σε συμβεβλημένο; Δεν αποζημιώνεται…» ή του τύπου «…δεν υπογράφω σύμβαση, αν θέλεις έρχεσαι, αν θέλεις φύγε…», ιδιαίτερα στην Περιφέρεια και συγκεκριμένα στην Ορεστιάδα, την Αλεξανδρούπολη, τη Χίο, τη Μυτιλήνη, τη Λάρισα, τα Γιάννενα, την Πελοπόννησο, είναι ο απόλυτος τρόμος για τους γονείς και είναι απόλυτα πραγματικά τα παραπάνω «εκβιαστικά» διλήμματα που έχουν τεθεί στους γονείς από παραμονές Χριστουγέννων που ξεκίνησε όλο αυτό το θέμα, μέχρι σήμερα.

Βέβαια, όλα αυτά συμφωνούμε πως δεν έχουν αφετηρία την «ταύτιση» των γονέων με τους επαγγελματίες-παρόχους Ειδικής Αγωγής, κάτι τέτοιο άλλωστε δε θα ήταν ούτε λογικό, ούτε θεμιτό, ούτε ουσιαστικό, ούτε αποδοτικό, αλλά «συμπορευόμενοι» εμείς οι γονείς, το Αναπηρικό Κίνημα με τους επαγγελματίες, που στα χέρια τους εμπιστευόμαστε την τύχη των παιδιών μας, αλλά και τα θεσμικά όργανα της Πολιτείας, που στη λειτουργία της εμπιστευόμαστε το μέλλον του τόπους μας και των παιδιών μας, ανεξάρτητα από κομματική ή πολιτική τοποθέτηση των ασκούντων την ευθύνη αυτή, προσπαθήσαμε, προσπαθούμε και θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε με σεβασμό στους συμπορευόμενούς μας (γι΄αυτό και δηλώσαμε στον ΕΟΠΥΥ ότι η όποια συζήτηση και λύση στην κατεύθυνση της δυνατότητας των γονεϊκών δομών να παρέχουν υπηρεσίες Ειδικής Αγωγής σε ώρες εκτός λειτουργίας των προγραμμάτων ΗΦ/ΔΗΦ και όχι για άτομα που μετέχουν στα προγράμματα αυτά, θα γίνει εφόσον ολοκληρωθεί ο διάλογος με τους επαγγελματίες και με τις ίδιες προϋποθέσεις και όρους που θα τεθούν στους επαγγελματίες), με σεβασμό στις αρχές του διαλόγου, με σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες και αρχές, προπάντων όμως με σεβασμό στις οικογένειες, αλλά κυρίως στα ΑμεΑ που εκπροσωπούμε με νηφαλιότητα, με σοβαρότητα, με υπευθυνότητα και με πίστη στις αρχές και στις αξίες του αναπηρικού κινήματος, μπροστάρηδες του οποίου είμαστε εμείς οι γονείς για την προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών μας και των οικογενειών μας.
Για ύστατη φορά, απευθύνουμε έκκληση και προτροπή προς όλες τις πλευρές (Υπουργείο, ΕΟΠΥΥ, επαγγελματίες, ιδιοκτήτες, επιστήμονες, γονείς), να σταθούμε όλοι στο ύψος των περιστάσεων και να στοχοθετήσουμε και να συμπορευτούμε για το καλύτερο, για τα παιδιά μας, τα Άτομα με Αναπηρία, για όλα τα άτομα που έχουν ανάγκη ποιοτικών υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας.